วิเคราะห์ศูนย์การเรียนรู้พุทธศิลป์เพื่อขับเคลื่อนยุทธศาสตร์เชียงรายเมืองศิลปะ

บทคัดย่อ

การวิจัยเรื่อง “การวิเคราะห์ศูนย์การเรียนรู้พุทธศิลป์เพื่อขับเคลื่อนยุทธศาสตร์เชียงรายเมืองศิลปะ” มีวัตถุประสงค์เพื่อ (1) ศึกษาบริบทและบทบาทของศูนย์การเรียนรู้พุทธศิลป์ในจังหวัดเชียงราย (2) วิเคราะห์แนวทางการจัดการเรียนรู้พุทธศิลป์ที่ส่งเสริมอัตลักษณ์ท้องถิ่น และ (3) สังเคราะห์แนวทางการพัฒนาศูนย์การเรียนรู้พุทธศิลป์ให้สอดคล้องกับยุทธศาสตร์ “เชียงรายเมืองศิลปะ” โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยแบบผสานวิธี ทั้งเชิงคุณภาพผ่านการสัมภาษณ์เชิงลึก กลุ่มสนทนา และการสังเกตแบบมีส่วนร่วม ร่วมกับการวิเคราะห์เนื้อหาและเอกสาร ผลการวิจัยพบว่า 1) ศูนย์การเรียนรู้พุทธศิลป์ในจังหวัดเชียงรายมีบทบาทสำคัญในฐานะแหล่งถ่ายทอดองค์ความรู้ด้านพุทธศิลป์และวัฒนธรรมท้องถิ่น โดยมีลักษณะการดำเนินงานแบบร่วมมือระหว่างภาครัฐ เอกชน ชุมชน และครูภูมิปัญญาท้องถิ่น ส่งผลต่อการเรียนรู้ การอนุรักษ์ และการสร้างแรงบันดาลใจเชิงสร้างสรรค์แก่เยาวชน 2) แนวทางการจัดการเรียนรู้ที่ส่งเสริมอัตลักษณ์ท้องถิ่นคือการบูรณาการภูมิปัญญาท้องถิ่นเข้ากับกิจกรรมการเรียนรู้แบบมีส่วนร่วม ทั้งผ่านศิลปะล้านนา พุทธจิตรกรรม การปั้น การแกะไม้ และเทคโนโลยีร่วมสมัย เช่น virtual exhibition และสื่อดิจิทัล ซึ่งส่งเสริมทั้งทักษะและจิตวิญญาณของผู้เรียน 3) แนวทางการพัฒนาในอนาคตควรเน้นให้ศูนย์เป็นกลไกเชิงรุกในการขับเคลื่อนยุทธศาสตร์เมืองศิลปะ โดยเชื่อมโยงกับภาคีเครือข่ายในระดับท้องถิ่นและสากล ควรมีระบบบริหารจัดการภายในที่คล่องตัว การพัฒนาครูภูมิปัญญาให้ทันสมัย การสร้างเครือข่ายศูนย์การเรียนรู้ในพื้นที่เด่นด้านศิลปะ การใช้เทคโนโลยีในการเรียนรู้ และการประชาสัมพันธ์ต่อเนื่องเพื่อสร้างการมีส่วนร่วมของประชาชน ทั้งนี้ ศูนย์การเรียนรู้พุทธศิลป์จึงเป็นฐานรากสำคัญในการหล่อหลอมศิลปะ วัฒนธรรม และจิตวิญญาณของท้องถิ่นให้เจริญงอกงาม