บทบาทของพระสงฆ์ในการเผยแผ่พระพุทธศาสนาเพื่อการพัฒนาสังคมในยุคปัจจุบัน

ผู้แต่ง

  • พระอิชย์ศิวัช จิตฺตสํวโร (จุติปราโมทย์) วิทยาเขตขอนแก่น มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

คำสำคัญ:

บทบาทพระสงฆ์, พระสงฆ์กับการเผยแผ่, การเผยแผ่เพื่อการพัฒนาสังคม

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาบทบาทของพระสงฆ์ในการเผยแผ่พระพุทธศาสนาเพื่อพัฒนาสังคมในยุคปัจจุบัน โดยการประยุกต์ใช้หลักธรรมในการแก้ไขปัญหาสังคมและส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมให้เหมาะสมกับบริบทสังคมที่เปลี่ยนแปลง พระสงฆ์มีบทบาทสำคัญในฐานะผู้นำทางจิตวิญญาณ ผ่านกิจกรรมการเผยแผ่ธรรมะ การอบรมสั่งสอน การช่วยเหลือสังคม การจัดกิจกรรมเสริมสร้างจิตสำนึก การให้คำปรึกษาแก่ผู้ประสบปัญหา และการเสริมสร้างกำลังใจเพื่อช่วยให้ผู้คนสามารถเผชิญปัญหาอย่างมีสติ พระสงฆ์มีบทบาทในการพัฒนาชุมชน โดยการจัดกิจกรรมสาธารณประโยชน์ การบำเพ็ญทาน การช่วยเหลือผู้ยากไร้ การสร้างสาธารณูปโภค และการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม รวมถึงการจัดการศึกษา การจัดตั้งโรงเรียนพระปริยัติธรรม และศูนย์อบรมเด็กก่อนเกณฑ์ เพื่อพัฒนาเยาวชนให้มีศีลธรรมควบคู่กับการศึกษาวิชาการ ในยุคดิจิทัล พระสงฆ์ใช้สื่อออนไลน์ เช่น โซเชียลมีเดีย เว็บไซต์ และยูทูบ เพื่อเผยแผ่ธรรมะให้เข้าถึงกลุ่มเป้าหมายได้กว้างขวาง แนวทางการพัฒนาประกอบด้วย 1) การพัฒนารูปแบบและแผนการเผยแผ่ที่เหมาะสมกับสภาพสังคม 2) การเสริมสร้างเครือข่ายความร่วมมือกับองค์กรต่าง ๆ 3) การผลิตสื่อที่ทันสมัยและเข้าใจง่าย บทบาทของพระสงฆ์ในการเผยแผ่พระพุทธศาสนาช่วยส่งเสริมจิตสำนึก สร้างความสามัคคีในชุมชน และพัฒนาสังคมอย่างยั่งยืน พร้อมปรับตัวให้เข้ากับสังคมสมัยใหม่

References

กรมการศาสนา (2524). คู่มือพระสังฆาธิการ. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์กรมการศาสนา.

กรมการศาสนา (2540). คู่มือพระสังฆาธิการว่าด้วยเรื่องการคณะสงฆ์และการพระศาสนา. กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพ์การศาสนา.

ฝ่ายเผยแผ่พระพุทธศาสนา สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ (2550). คู่มือการปฏิบัติงานหน่วยอบรม ประชาชนประจำตำบล. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ.

พระเทพปริยัติสุธี (2540). การคณะสงฆ์และการพระศาสนา. กรุงเทพมหานคร: มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระเทพโสภณ (2547). พระธรรมทูตสายต่างประเทศ รุ่นที่ 9. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระธรรมปิฎก (2536). สถานการณ์พระพุทธศาสนาพลิกหายนะเป็นผู้พัฒนา. กรุงเทพมหานคร :

โรงพิมพ์การศาสนา.

พระไพศาล วิสาโล (2546). พระพุทธศาสนาไทยในอนาคต แนวโน้มและทางออกจากวิกฤติ. กรุงเทพมหานคร: มูลนิธิสดศรี – สฤษดิ์วงศ์.

พระเมธีธรรมาภรณ์ (2534). พระพุทธศาสนาในยุคโลกาภิวัตน์. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพมหานคร: มูลนิธิพุทธธรรม.

พระเมธีธรรมาภรณ์ (2539). การปกครองคณะสงฆ์ไทย. พิมพ์ครั้งที่ 9. กรุงเทพมหานคร: มูลนิธิพุทธธรรม.

พัชนี วรกวิน (2526). จิตวิทยาสังคม. กรุงเทพมหานคร: วัฒนาพานิชย์.

มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช (2539). ความเชื่อและศาสนาในสังคมไทย. พิมพ์ครั้งที่ 3. กรุงเทพมหานคร: ชวนการพิมพ์.

ระเบียบ คำเขียน (2546). “การปฏิบัติบทบาทหัวหน้าหอผู้ป่วยตามการรับรู้ของหัวหน้าหอผู้ป่วยและพยาบาทประจำโรงพยาบาลพิจิตร”. วิทยานิพนธ์ปริญญาพยาบาลศาสตรมหาบัณฑิต. สาขาวิชาการบริหารการพยาบาล. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

สิริพิชญ์ เตชะไกรศรี (2549). การเผยแผ่ธรรมะเชิงรุกตามวิถีพุทธ. กรุงเทพมหานคร: จุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

สุลักษณ์ ศิวรักษ์ (2524). ศาสนากับสังคมไทย. กรุงเทพมหานคร: พาสิโก.

อภิชัย พันธเสน (2539). พัฒนาชนบทไทย: สมุทัยและมรรคตอนที่ 3 ความหวังทางออกและทางเลือกใหม่. กรุงเทพมหานคร: มูลนิธิภูมิปัญญา.

ไอศูรย์ อินทร์เพชร (2553). “บทบาทของพระสงฆ์ในการพัฒนาสังคม: ศึกษาเฉพาะกรณีพระเทพสาครมุนี (แก้ว สุวณฺณโชโต)”. วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

Allport, Gordon (1973). Personality: A psychological interpretation. New York: Holt.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2023-12-31

How to Cite

พระอิชย์ศิวัช จิตฺตสํวโร (จุติปราโมทย์). (2023). บทบาทของพระสงฆ์ในการเผยแผ่พระพุทธศาสนาเพื่อการพัฒนาสังคมในยุคปัจจุบัน. วารสาร นวพุทธศาสตร์, 2(2), 73–87. สืบค้น จาก https://so11.tci-thaijo.org/index.php/jMBS/article/view/1402