ปัญหาการทำงานบริการสังคมแทนค่าปรับตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 30/1

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ ศึกษาวิเคราะห์ปัญหาการทำงานบริการสังคมแทนค่าปรับตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 30/1 ในบริบทกระบวนการยุติธรรมไทย ศึกษาเปรียบเทียบกับหลักกฎหมายและการบังคับใช้ในต่างประเทศ โดยอาศัยการรวบรวมค้นคว้าข้อมูลจากเอกสารที่เป็นภาษาไทย รวมทั้งหาข้อมูลทางเว็ปไซด์ที่สามารถเข้าถึงง่ายและเป็นเหล่งข้อมูลที่น่าเชื่อถือ  อันเป็นข้อมูลที่เป็นประโยชน์ต่องานวิจัย ตลอดจนศึกษาหนังสือ ตำรา เอกสารคำสอน งานวิจัย รายงานการศึกษา วิทยานิพนธ์  บทความทางวิชาการ บทความวิจัย ทั้งที่เป็นหนังสือ และสื่ออิเล็กทรอนิกส์ และโดยการศึกษาสัมภาษณ์เชิงลึก

ผลการศึกษาพบว่า ปัญหาสำคัญในการบังคับใช้มาตรการดังกล่าว ได้แก่ 1) ปัญหาด้านการบริหารจัดการ 2) ปัญหาการขาดระบบประเมินสถานะทางการเงินก่อนที่ศาลจะพิจารณา และ 3) ปัญหาด้านบุคลากร ผู้วิจัยจึงขอเสนอแนวทางการพัฒนาระบบการทำงานบริการสังคมแทนค่าปรับ ดังนี้ 1. ปัญหาด้านการบริหารจัดการที่เกี่ยวข้องกับกระบวนการยุติธรรมทางอาญาในการไม่แจ้งสิทธิในการยื่นคําร้องเพื่อขอทำงานบริการสังคมแทนค่าปรับตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 30/1 เมื่อพิพากษาลงโทษปรับก็ควร มีการแจ้งสิทธิ์โดยทันที 2. ปัญหาการขาดระบบประเมินสถานะทางการเงินก่อนที่ศาลจะพิจารณา ควรมีการกำหนดหลักเกณฑ์และแบบประเมินสถานะทางการเงินที่เป็นมาตรฐาน 3. ปัญหาด้านบุคลากร อบรมพนักงานคุมประพฤติเฉพาะด้านเกี่ยวกับการดูแลผู้กระทำความผิดที่ทำงานบริการสังคมเพื่อให้คำปรึกษาแก่ผู้ต้องโทษปรับได้เลือกงานบริการสังคมที่เหมาะสมแก่ตนเอง และรวมถึงควรให้อำนาจพนักงานคุมประพฤติในการแก้ไขเปลี่ยนแปลงประเภทงานได้เพื่อให้ผู้ต้องโทษปรับสามารถทำงานได้จริง

ผู้วิจัยเสนอแนวทางการพัฒนาระบบการทำงานบริการสังคมแทนค่าปรับเพื่อให้บรรลุวัตถุประสงค์ทั้งในด้านการลดความแออัดในเรือนจำ การฟื้นฟูผู้กระทำความผิด และการสร้างประโยชน์ต่อสังคมอย่างแท้จริง