The Interplay Between Man-Made Law and Natural Law in Buddhism
Keywords:
Law, Buddhist Principles, Justice, Rule of Law, Four BiasesAbstract
This academic paper examines the relationship between Man-made Law (Positive Law) and Buddhist Dharmic principles within the context of seeking justice and fairness in society.
The research findings demonstrate that secular laws and Buddhist principles maintain a mutually supportive and complementary relationship. While legal systems primarily focus on regulating external social order, Buddhist principles aim to cultivate inner virtues. The study emphasizes that law, as a Man-made construct, faces inherent limitations in certain instances where it may fail to achieve justice or equity due to the influence of legislators or enforcement authorities who may be subject to the four biases (Agati): prejudice stemming from desire (Chandagati), prejudice arising from aversion (Dosagati), prejudice based on fear (Bhayagati), and prejudice resulting from delusion (Mohagati). Conversely, Buddhist principles, functioning as a form of Natural Law, play a crucial role in enhancing social justice, particularly through the Four Sublime States of Mind (Brahmaviharas): loving-kindness (Metta), compassion (Karuna), sympathetic joy (Mudita), and equanimity (Upekkha). The Buddhist conception of justice demonstrates significant alignment with Natural Law theory, especially regarding the principle that law should be founded upon morality and inherent natural justice in accordance with the Rule of Law.
The development of legal systems that integrate Buddhist principles would lead toward establishing Restorative Justice frameworks, which prioritize healing, reconciliation, and relationship restoration rather than retributive punishment.
References
คณิต ณ นคร. (2553). กฎหมายกับความยุติธรรม (พิมพ์ครั้งที่ 4). วิญญูชน.
จุฑารัตน์ เอื้ออำนวย. (2548). กระบวนการยุติธรรมเชิงสมานฉันท์: การปรับกระบวนทัศน์กระบวนการยุติธรรม ไทย. สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย.
ชัชวาลย์ วงศ์ประเสริฐ. (2543). การศึกษาดุลยภาพทางเศรษฐกิจของครอบครัวชาวนาไทย: กรณีศึกษาเฉพาะบ้านหนองประดู่ ตำบลหนองชุมพล อำเภอเขาย้อย จังหวัดเพชรบุรี [ปริญญานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต]. บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
ไพโรจน์ อาจรักษา. (2556). การประยุกต์ใช้หลักพุทธธรรมในกระบวนการยุติธรรมไทย. วารสารกระบวนการยุติธรรม, 6(3), 45-62.
ไพศาล วงศ์ประเสริฐ. (2543). การศึกษาดุลยภาพทางเศรษฐกิจของครอบครัวชาวนาไทย: กรณีศึกษาเฉพาะบ้านหนองประดู่ ตำบลหนองชุมพล อำเภอเขาย้อย จังหวัดเพชรบุรี [ปริญญานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต]. บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
พระธรรมปิฎก (ป.อ. ปยุตฺโต). (2546ก). พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์ (พิมพ์ครั้งที่ 11). มหาจุฬาลงกรณ์ราชวิทยาลัย.
พระธรรมปิฎก (ป.อ. ปยุตฺโต). (2546ข). พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลธรรม (พิมพ์ครั้งที่ 12). มหาจุฬาลงกรณ์ราชวิทยาลัย.
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต). (2551). นิติศาสตร์แนวพุทธ (พิมพ์ครั้งที่ 7). มูลนิธิพุทธธรรม.
พระมหาหรรษา ธมฺมหาโส. (2554). พุทธสันติวิธี: การบูรณาการหลักการและเครื่องมือจัดการความขัดแย้ง. วารสารพุทธศาสน์ศึกษา, 18(1), 5-30.
วิชัย ศรีรัตน์. (2556). ปรัชญากฎหมายธรรมชาติกับพุทธจริยศาสตร์. วารสารนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 42(3), 519-545.
วิทยา วิศิษฏ์ศรี. (2563). "การมีส่วนร่วมของประชาชนในการคุ้มครองพระพุทธศาสนา: กรณีศึกษามาตรา 67 แห่งรัฐธรรมนูญ." วารสารนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 49(2), 78-95.
วีรชาติ เปรมานนท์. (2555). พุทธจริยศาสตร์กับการพัฒนากฎหมายไทย. วารสารนิติศาสตร์, 41(3), 467-488.
สมภาร พรมทา. (2553). ข้อจำกัดของกฎหมายและบทบาทของศีลธรรมในการควบคุมพฤติกรรมของมนุษย์: มุมมองทางพุทธปรัชญา. วารสารปรัชญาและศาสนา, 5(2), 67-92.
Bowers, K. L., et al. (1999, August). FYI on Where to Start – Bibliography of Internet Working Information. NISINFO@NIS.NSF.NET. Message: Get RFC1175.TXT-1.
Braithwaite, J. (1989). Crime, Shame and Reintegration. Cambridge University Press.
Davies, J. E., Wisdom, S., & Creaser, C. (2000). Out of Sight but Not out of Mind: Visually Impaired People's Perspectives of Library and Information Services. LISU.
Finnis, J. (2011). Natural Law and Natural Rights (2nd ed.). Oxford University Press.
French, R. R. (1995). The Golden Yoke: The Legal Cosmology of Buddhist Tibet. Cornell Law Faculty Publications, Paper 1017, 15-35.
Harley, D., & Henke, J. (2007, March-April). Toward an Effective Understanding of Website Users: Advantages and Pitfalls of Linking Transaction Log Analyses and Online Surveys. D-Lib Magazine, 13(3-4).
Harding, A., & Nicholson, P. (Eds.). (2010). New Courts in Asia. Routledge.
Jackson, M. H., et al. (n.d.). Action Research in Higher Education; Exploration of a Methodology for Program Evaluation. George Mason University.
Jayasuriya, L. (2008). Buddhism, Politics, and Statecraft. International Journal of Buddhist Thought and Culture, 11, 41-74.
Merritt, J. S. (2007). Action Research in Higher Education; Exploration of a Methodology for Program Evaluation. George Mason University.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 Journal of Interdisciplinary Social Science and Justice Administration
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
This article is published under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License (CC BY-NC-ND 4.0), which allows others to share the article with proper attribution to the authors and prohibits commercial use or modification. For any other reuse or republication, permission from the journal and the authors is required.
