สังคมศึกษาวิถีพุทธ: การประยุกต์หลักธรรมในการเรียนรู้เพื่อลดความเครียดของนักเรียน

บทคัดย่อ

บทความวิชาการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการประยุกต์ใช้หลักธรรมทางพระพุทธศาสนาในการจัดการเรียนการสอนวิชาสังคมศึกษา เพื่อลดความเครียดและส่งเสริมพัฒนาการทางอารมณ์ของนักเรียนระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน หลักธรรมที่นำมาใช้ ได้แก่ อิทธิบาท 4 เพื่อสร้างแรงจูงใจในการเรียนรู้ และ สติปัฏฐาน 4 เพื่อเสริมการรู้เท่าทันอารมณ์ นอกจากนี้ยังบูรณาการ พรหมวิหาร 4 เพื่อสร้างบรรยากาศการเรียนรู้อย่างอบอุ่นและปลอดภัยทางอารมณ์ ผลการศึกษาการพบว่า การเรียนการสอนที่บูรณาการหลักธรรมช่วยลดความเครียดของนักเรียนได้อย่างมีนัยสำคัญ โดยส่งเสริมให้นักเรียนมีความตระหนักรู้ในตนเอง สามารถควบคุมอารมณ์ และลดแรงกดดันจากการเรียน กิจกรรมการเรียนรู้ที่เหมาะสม ได้แก่ การทำสมาธิก่อนเริ่มเรียน การฝึกสติผ่านกิจกรรมระดมสมอง การอภิปราย และการสะท้อนความคิดในบทเรียน ช่วยให้นักเรียนมีสมาธิและมีความพร้อมในการเรียนรู้มากยิ่งขึ้น การสร้างความร่วมมือระหว่างครูและผู้ปกครองเป็นปัจจัยที่สำคัญที่จะช่วยเสริมพฤติกรรมที่ดี การปรับตัวต่อแรงกดดันในชีวิตประจำวันอย่างเหมาะสม การจัดสภาพแวดล้อมการเรียนรู้ที่ดี มีผลการส่งเสริมช่วยพัฒนาให้นักเรียนมีบุคลิกภาพที่ดีรวมถึงมีจิตใจที่ผ่องใส การประยุกต์หลักธรรมทางพระพุทธศาสนาในการจัดการเรียนการสอนวิชาสังคมศึกษา ช่วยลดความเครียดและส่งเสริมพัฒนาการทางอารมณ์ของนักเรียน การพัฒนาทางการเรียนรู้ควบคู่กับการเสริมสร้างจิตสำนึกที่ดี เป็นแนวทางการจัดการศึกษาที่เหมาะสมในยุคปัจจุบัน ต่อการสร้างบุคคลที่มีสมดุลทางความคิด อารมณ์ และพฤติกรรม พร้อมที่จะออกไปดำเนินชีวิตอย่างมีคุณธรรมในสังคมที่เปลี่ยนแปลงตลอดเวลา