การบูรณาการพุทธธรรมเพื่อพัฒนาภาวะผู้นำสำหรับเจ้าอาวาส

ผู้แต่ง

  • พระสุวรรณ สุเมธปุญฺโญ (ขำโพธิ์ทัย) มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

คำสำคัญ:

พุทธธรรม, ภาวะผู้นำ, เจ้าอาวาส, การบริหารวัด

บทคัดย่อ

บทความวิชาการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อการบูรณาการพุทธธรรมเพื่อพัฒนาภาวะผู้นำสำหรับเจ้าอาวาส ผลการศึกษาพบว่า การศึกษานี้สะท้อนถึงความสำคัญของภาวะผู้นำในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะในบทบาทของเจ้าอาวาส ซึ่งมีหน้าที่ในการบริหารจัดการวัดเพื่อสร้างความมั่นคงให้แก่พระพุทธศาสนา การพัฒนาภาวะผู้นำเชิงพุทธสำหรับเจ้าอาวาสจึงเป็นสิ่งสำคัญ ประกอบด้วย 5 ด้านหลัก ได้แก่ 1) ภาวะผู้นำในพระพุทธศาสนา ผู้นำต้องเคารพและยึดมั่นในธรรมและวินัย พร้อมชักพาและจูงใจให้คนร่วมมือกันมุ่งสู่เป้าหมายที่ดีงาม 2) ภาวะผู้นำของเจ้าอาวาส เจ้าอาวาสมีบทบาทสำคัญในการปกครองคณะสงฆ์ เผยแผ่พระพุทธศาสนา การสาธารณูปการ และการศึกษาสงเคราะห์ โดยต้องมีความรับผิดชอบและความสามารถในการบริหารจัดการอย่างครบถ้วน 3) แนวทางการบริหารในพระพุทธศาสนา เป็นกระบวนการบริหารที่ประกอบด้วยการวางแผน การจัดองค์กร การบริหารบุคลากร การอำนวยการ และการควบคุมดูแล โดยอาศัยหลักธรรมเพื่อสร้างประโยชน์แก่ส่วนรวม 4) คุณลักษณะของผู้นำในบริบทพุทธศาสนา ผู้นำต้องหนักแน่น มั่นคง มีความสามารถในการสื่อสารและจูงใจ พร้อมจัดการทรัพยากรและบุคลากรได้อย่างเหมาะสม และ 5) บทบาทสำคัญของเจ้าอาวาสในสังคม เจ้าอาวาสต้องเป็นศูนย์กลางในการพัฒนาวัดให้เหมาะสมต่อการปฏิบัติธรรมและเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่สำคัญ เพื่อสร้างภาพลักษณ์ที่ดีแก่พระพุทธศาสนา เจ้าอาวาสที่มีภาวะผู้นำที่ดีจะสามารถช่วยธำรงรักษาความมั่นคงของพระพุทธศาสนาในสังคมไทย

References

กรมการศาสนา. (2538). คู่มือการบริหารศึกษาคณะสงฆ์. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์กรมการศาสนา.

กวี วงค์พุฒ. (2536). ภาวะผู้นำ. พิมพ์ครั้งที่ 4. กรุงเทพมหานคร: ศูนย์เสริมวิชาชีพบัญชี.

กิติ ตยัคคานนท์. (2543). เทคนิคการสร้างภาวะผู้นำ. พิมพ์ครั้งที่ 9. กรุงเทพมหานคร: เปลวอักษร.

จิตติมา อัครธิติพงศ์. (2557). การพัฒนาองค์การ. พระนครศรีอยุธยา: คณะวิทยาการจัดการมหาวิทยาลัยราชภัฏพระนครศรีอยุธยา.

บวรศักดิ์ อุวรรณโณ และคณะ. (2554). การมีส่วนร่วมของประชาชนในกระบวนการนโยบายสาธารณะ. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพมหานคร: บริษัท เอ.พี.กราฟฟิค ดีไซน์และการพิมพ์ จำกัด.

บุญทัน ดอกไธสง. (2537). การจัดองค์การ. พิมพ์ครั้งที่ 4. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระธรรมโกศาจารย์ (ประยูร ธมฺมจิตฺโต). (2549). พุทธวิธีในการบริหาร. พิมพ์ครั้งที่ 4. กรุงเทพมหานคร : มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระธรรมโกศาจารย์ (ประยูร ธมฺมจิตฺโต). (2549). พุทธวิธีบริหาร. พิมพ์ครั้งที่ 4. กรุงเทพมหานคร:

โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระธรรมปิฎก (ป.อ. ปยุตฺโต). (2545). ภาวะผู้นำ. กรุงเทพมหานคร: สุขภาพใจ.

พระธรรมปิฎก (ป.อ. ปยุตฺโต). (2546). ภาวะผู้นำความสำคัญต่อการพัฒนาคนพัฒนาประเทศ. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์ธรรรมสภาพ.

พระธรรมปิฎก (ป.อ.ปยุตฺโต). (2534). ทศวรรษธรรมทัศน์พระไตรปิฎก. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์ธรรมสภา.

พระมหาวุฒิชัย วชิรเมธี (ว.วชิรเมธี). (2540). คนสำราญงานสำเร็จ. พิมพ์ครั้งที่ 3. กรุงเทพมหานคร:บริษัท อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พลับลิชชิ่ง จำกัด (มหาชน).

พัฒน์ บุญยรัตนพันธ์. (2560). การสร้างพลังชุมชนโดยขบวนการพัฒนาชุมชน. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์ไทยวัฒนาพานิช.

รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย. (2560). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 134 ตอนที่ 40 ก.

สมคิด จาตุศรีพิทักษ์. (2544). วิสัยทัศน์ขุนคลัง. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพมหานคระ ผู้จัดการ.

สมชาย ศรีวิรัตน์. (2560). การพัฒนาชุมชนท้องถิ่น : แนวคิด หลักการพัฒนา และการดำเนินงานพัฒนาชุมชน [ออนไลน์]. แหล่งที่มา: https://www.gotoknow.org/posts/549133

สมเด็จพระพุฒาจารย์ (เกี่ยว อุปเสโณ). (2543). การดำรงตน. กรุงเทพมหานคร: บริษัท แกรนด์กราพจำกัด.

สมศักดิ์ ศรีสนติสุข. (2525). สังคมไทยแนวทางการวิจัยและพัฒนา. ขอนแกน: มหาวิทยาลัยขอนแก่น.

Robert Tannenbaum et all. (1961). Leadership and Organization. New York: McGraw Hill. Book.

Ordway Teed. (1970). The Art of Leadership. New York: McGraw Hill Book.

David j. Campbell. (1997). Organizations and the Business Environment. Oxford: Butterworth Heinemann.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2022-06-30

How to Cite

พระสุวรรณ สุเมธปุญฺโญ (ขำโพธิ์ทัย). (2022). การบูรณาการพุทธธรรมเพื่อพัฒนาภาวะผู้นำสำหรับเจ้าอาวาส. วารสาร นวพุทธศาสตร์, 1(1), 61–79. สืบค้น จาก https://so11.tci-thaijo.org/index.php/jMBS/article/view/1379