มาตรการตามกฎหมายเกี่ยวกับความรับผิดของผู้ให้บริการ OTT ต่อการละเมิด ข้อมูลส่วนบุคคลและการคุ้มครองผู้บริโภคในประเทศไทย

บทคัดย่อ

บทความวิชาการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ ศึกษามาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับความรับผิดของ         ผู้ให้บริการ Over-The-Top (OTT) ในประเทศไทย โดยเฉพาะประเด็นการละเมิดข้อมูลส่วนบุคคลและการคุ้มครองผู้บริโภค เนื่องปัจจุบันบริการ OTT ได้กลายเป็นส่วนสำคัญในชีวิตประจำวันของประชาชน ส่งผลให้มีการเก็บรวบรวม ใช้ และเปิดเผยข้อมูลส่วนบุคคลจำนวนมาก อันอาจนำไปสู่การละเมิดสิทธิความเป็นส่วนตัวและสิทธิผู้บริโภค แต่อย่างไรก็ตามในปัจจุบันประเทศไทยมีเพียงกฎหมายที่เกี่ยวข้องในการดำเนินการเกี่ยวกับการละเมิดข้อมูลส่วนบุคคลและการคุ้มครองผู้บริโภคของผู้ให้บริการ Over-The-Top (OTT) ซึ่งยังไม่มีกฎหมายเฉพาะหรือมีการกำหนดนิยามความหมายไว้อย่างชัดเจน การศึกษานี้จึงมุ่งวิเคราะห์กรอบกฎหมายที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ พระราชบัญญัติคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคล พ.ศ. 2562 พระราชบัญญัติคุ้มครองผู้บริโภค พ.ศ. 2522 (และฉบับแก้ไขเพิ่มเติม) และกฎหมายอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง พร้อมทั้งวิเคราะห์ช่องว่างและข้อจำกัดของกฎหมายไทยในการควบคุมผู้ให้บริการ OTT โดยเฉพาะ          ผู้ให้บริการที่มีสำนักงานใหญ่อยู่ต่างประเทศ

ผู้ศึกษาจึงมีข้อเสนอแนะแนวทางในการพัฒนากฎหมายและการบังคับใช้เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการคุ้มครองผู้บริโภคและข้อมูลส่วนบุคคลในบริบทของการให้บริการ OTT ในประเทศไทย ดังนี้ (1) กำหนดนิยามและกรอบกฎหมายเฉพาะสำหรับ OTT จัดทำกฎหมายหรือแก้ไขเพิ่มเติมกฎหมายที่มีอยู่ เพื่อให้มีนิยาม “ผู้ให้บริการ OTT” อย่างชัดเจน  (2) เสริมสร้างความเข้มงวดในการคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคล (3) เสริมมาตรการการคุ้มครองผู้บริโภค กำหนดให้ OTT ต้องเปิดเผยเงื่อนไขบริการและนโยบายความเป็นส่วนตัวอย่างชัดเจน (4) การประสานความร่วมมือระหว่างประเทศผลักดันให้มีข้อตกลงระหว่างประเทศ หรือ MOU ระหว่างหน่วยงานกำกับดูแลไทยกับประเทศที่มีผู้ให้บริการ OTT รายใหญ่ (5) เพิ่มบทลงโทษและมาตรการเชิงป้องปราม ปรับปรุงบทลงโทษให้มีความเหมาะสมกับขนาดของธุรกิจ