การศึกษาพิธีกรรมการบวชป่าในภาคเหนือ: นวัตกรรมทางความเชื่อเพื่อการอนุรักษ์

ผู้แต่ง

  • ดลดิเรก ทองโสภา กองบัญชาการควบคุมการปฏิบัติทางอากาศ

คำสำคัญ:

พิธีบวชป่า, การอนุรักษ์ป่าไม้, ความเชื่อท้องถิ่น, ภาคเหนือ, นวัตกรรมทางความเชื่อ

บทคัดย่อ

บทความวิชาการนี้มุ่งศึกษาพิธีกรรมการบวชป่าของชุมชนในภาคเหนือของประเทศไทย โดยมองว่าเป็นนวัตกรรมทางความเชื่อที่ผสมผสานระหว่างพุทธศาสนา ความเชื่อดั้งเดิม และแนวคิดสมัยใหม่เรื่องการอนุรักษ์ธรรมชาติ การศึกษาเชิงคุณภาพจากการสัมภาษณ์ผู้นำชุมชนและผู้เข้าร่วมพิธีกรรม รวมทั้งการสังเกตการณ์แบบมีส่วนร่วม พบว่าพิธีบวชป่านี้ช่วยสร้างจิตสำนึกด้านการอนุรักษ์และช่วยฟื้นฟูป่าในระดับชุมชน แต่ก็ยังมีข้อท้าทายในการขยายผลสู่วงกว้าง งานวิจัยชิ้นนี้ชี้ให้เห็นบทบาทของความเชื่อท้องถิ่นในการจัดการทรัพยากรป่าไม้ และแนวทางในการผสานความเชื่อเข้ากับหลักวิชาการสมัยใหม่เพื่อความยั่งยืน

References

กาญจนา แก้วเทพ. (2546). บทบาทของสื่อมวลชนกับพิธีกรรมบวชป่า. ใน บุญยงค์ เกศเทศ และคณะ (บรรณาธิการ), พลวัตสังคมไทย (น. 135-159). จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ไชยณรงค์ เศรษฐเชื้อ. (2550). การเมืองเรื่องป่ากับบทบาทของรัฐ ทุน และชุมชน. เชียงใหม่: คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

นิธิ เอียวศรีวงศ์. (2538). เสวนาวัฒนธรรม: วัด ป่า และชุมชน. มติชน.

ประเวศ วะสี. (2552). นวัตกรรมชุมชนในการจัดการป่า. สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย.

ยศ สันตสมบัติ. (2544). มนุษย์กับวัฒนธรรม. มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

สมหมาย เปรมจิตต์. (2539). พุทธศาสนากับสิ่งแวดล้อม. นครปฐม: มหาวิทยาลัยมหิดล.

สายันต์ ไพรชาญจิตร์. (2551). แนวทางการฟื้นฟูภูมิปัญญาท้องถิ่นเพื่อการจัดการทรัพยากรธรรมชาติ. สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย.

สุจิตรา แสนหาญ. (2555). บทบาทของพุทธศาสนาในการอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้. วารสารมหาจุฬาวิชาการ, 1(1), 89-102.

อานันท์ กาญจนพันธุ์. (2543). พิธีกรรม ประเพณี และการจัดการทรัพยากร. เชียงใหม่: คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2025-02-17

How to Cite

ทองโสภา ด. . (2025). การศึกษาพิธีกรรมการบวชป่าในภาคเหนือ: นวัตกรรมทางความเชื่อเพื่อการอนุรักษ์. วารสารภาษาและวัฒนธรรมศึกษา, 2(2), 10–15. สืบค้น จาก https://so11.tci-thaijo.org/index.php/jlcs/article/view/1664