คุณค่าศรัทธาต่อการพัฒนาชีวิต

บทคัดย่อ

บทความวิชาการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อแสดงให้เห็นว่าศรัทธาในพระพุทธศาสนามีความจำเป็นมากต่อการดำรงชีวิตของชาวพุทธ สอนให้บุคคลละความชั่วประพฤติความดี ศาสนิกชนของทุกศาสนาต้องมีหลักความเชื่อเป็นพื้นฐาน ศรัทธา หรือ ความเชื่อ เป็นการแสดงพฤติกรรมต่าง ๆ ออกมาด้วยความมั่นใจ บุคคลมีศรัทธาจะให้ความสนใจ กฎเกณฑ์ หลักธรรมของศาสนานั้น ๆ อย่างมีเหตุมีผล ใช้ปัญญาในการพิจารณาเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในการดำรงชีวิต อย่างมีประสิทธิภาพอันก่อให้เกิดประสิทธิผลทั้งต่อตนเองและส่วนรวม พระพุทธศาสนาสอนให้เชื่อเรื่อง บุญ-บาป เชื่อเรื่องการเวียนว่ายตายเกิด เชื่อเรื่องอนิจจัง เชื่อเรื่องการไม่จองเวร เชื่อเรื่องคนเราเกิดมาเท่าเทียมกัน แต่ปัญหาสำคัญที่ทำให้ผู้นับถือพุทธศาสนาไม่สามารถเข้าใจคำสอนเรื่องความศรัทธาตามหลักพุทธศาสนา คือชาวพุทธส่วนใหญ่มักจะเข้าใจกันว่าพระพุทธเจ้าสอนให้เชื่อในคำสอนของพระองค์โดยไม่ต้องลังเลสงสัย และเชื่อกันว่าคำสอนที่บันทึกอยู่ในตำราพระไตรปิฎกทั้งหมดนั้นเป็นคำสอนที่แท้จริงของพระพุทธเจ้า ซึ่งนี่เป็นความเข้าใจที่ไม่ถูกต้อง แต่ศรัทธาตามคำสอนของพระพุทธศาสนา ไม่ใช่การบังคับให้เชื่อแบบขาดเหตุผล จึงทำให้ชาวพุทธตระหนักถึงความสำคัญเลื่อมใสศรัทธา ศรัทธาของชาวพุทธมี ๔ อย่าง คือ กัมมศรัทธา คือ เชื่อกรรม เชื่อกฎแห่งกรรมเชื่อว่ากรรมมีอยู่จริง วิปากศรัทธา คือเชื่อวิบาก เชื่อผลของกรรม เชื่อว่าผลของกรรมมีจริง กัมมัสสกตาศรัทธาคือเชื่อความที่สัตว์มีกรรมเป็นของตน เชื่อว่าแต่ละคนเป็นเจ้าของจะต้องรับผิดชอบเสวยวิบากเป็นไปตามกรรมของตน และตถาคตโพธิศรัทธาคือเชื่อความตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า