วิเคราะห์คัมภีร์กัจจายนะ

Main Article Content

รศ.ดร.วิโรจน์ คุ้มครอง
ว่าที่ ร.ท. ดร.ธีร์ธวัช ภูมิประมาณ

บทคัดย่อ

 บทความวิจัยนี้เป็นส่วนหนึ่งของงานวิจัยเรื่อง คัมภีร์กัจจายนะ: การแปล และ การวิเคราะห์กล่าวคือ คัมภีร์กัจจายนะ เป็นคัมภีร์อธิบายขยายความไวยากรณ์ พระวิชิตาวีเถระเป็นผู้ แต่งขณะพำนักอยู่วัดอภยศิริ แต่งอธิบายไวยากรณ์ใน 6 หัวข้อคือ ตอนว่าด้วยสนธิกัป ตอนว่าด้วย นามกัป ตอนว่าด้วยอาขยาตกัป ตอนว่าด้วยกิพพิธานกัป ตอนว่าด้วยอุณาทิกัป และตอนว่าด้วยนิคม คาถา มีลักษณะการประพันธ์แบบร้อยแก้ว คือ การดำเนินเรื่องแบบธรรมดา และแบบร้อยกรอง คือ การดำเนินเรื่องในรูปแบบคาถา ท่านได้แต่งคัมภีร์โดยใช้นามศัพท์ ใช้กิริยาศัพท์ และใช้อัพพยศัพท์ได้ อย่างถูกต้องตามหลักภาษาและหลักไวยากรณ์

Article Details

How to Cite
คุ้มครอง ว., & ภูมิประมาณ ธ. . (2025). วิเคราะห์คัมภีร์กัจจายนะ. วารสาร นวังคสัตถุสาสน์ปริทรรศน์, 3(1), 15–28. สืบค้น จาก https://so11.tci-thaijo.org/index.php/NVKS/article/view/2091
บท
บทความวิจัย

References

__________ . พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. ๒๕๓๕.

__________ . อรรถกถาภาษาบาลี ฉบับมหาจุฬาอฏฺกถา. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬา ลงกรณราชวิทยาลัย. โรงพิมพ์วิญญาณ. ๒๕๓๒-๒๕๓๔.

https://books.google.co.th/books/about [๑๕ พฤษภาคม ๒๕๖๗].

กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์ไทยรายวันการพิมพ์. ๒๕๕๒.

กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์ผลิธัมม์. ๒๕๕๙.

กรุงเทพมหานคร: ห้างหุ่นส่วนจำกัด ไทยรายวันการพิมพ์. ๒๕๓๑.

คณะ ๒๕. ๒๕๕๐.

คณาจารย์มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. วรรณคดีบาลี (Pali Literature).

ไทยรายวันการพิมพ์. ๒๕๔๖). หน้า ๑๔.

บริษัท อมรินทร์ พริ้นติ้งแอนด์พับลิชซิง จำกัด (มหาชน). ๒๕๖๓.

พระคันธสาราภิวงศ์ (แปลและอธิบาย). สุโพธาลังการมัญชรี. กรุงเทพมหานคร: ห้างหุ้นส่วนจำกัด

พระเทพปริยัติโมลี (ทองดี สุรเตโช). หลักการแต่งฉันท์ภาษามคธ ป.ธ. ๘. กรุงเทพมหานคร:

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตฺโต). พจนานุกรมพุทธศาสน์ฉบับประมวลศัพท์.พิมพ์ครั้งที่ ๒๘.

พระมหาธีระยุทธ เขมธมฺโม (ปราชญ์นิวัฒน์). ประวัติคัมภีร์พระไตรปิฎก. กรุงเทพมหานคร:

พระมหาสมปอง มุทิโต. คัมภีร์อภิธานวรรณนา. กรุงเทพมหานคร: ชมรมนิรุตติศึกษา วัดมหาธาตุ

พระวิชิตาวีเถระ รจนา. พระมหานิมิต ธมฺมสาโร ป.ธ. ๙ และคณะปริวรรต. กัจจายนวัณณนา.

พลเรือตรีทองย้อย แสงสินชัย. บาลีวันละคำ. [ออนไลน์]. แหล่งที่มา:

มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. พระไตรปิฎกภาษาบาลี ฉบับมหาจุฬาเตปิฏกํ ๒๕๐๐. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์รุ่งเรืองธรรม. ๒๕๐๖.

มหามกุฎราชวิทยาลัย. ๒๕๔๑.

ราชวิทยาลัย.๒๕๓๒.

โรงพิมพ์ บริษัท สหธรรมิก จำกัด.๒๕๕๘.

โรงพิมพ์บริษัท สหธรรมิก จำกัด.๒๕๕๘). หน้า ๓๘–๔๐.

โรงพิมพ์เลี่ยงเซียง. ๒๕๓๒.

สมเด็จพระพุทธชินวงศ์ (สมศักดิ์ อุปสมหาเถระ). พระคัมภีร์กัจจายนมูล. กรุงเทพมหานคร:

สมเด็จพระพุทธชินวงศ์ (สมศักดิ์ อุปสโม ป.ธ.๙). ประวัติคัมภีร์พระไตรปิฎก. กรุงเทพมหานคร:

สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส. บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒ นาม และ

เสนาะ ผดุงฉัตร. ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับวรรณคดีบาลี. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณ

อัพยยศัพท์ หลักสูตรเปรียญธรรมตรี. พิมพ์ครั้งที่ ๓๖. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์